Stikkordarkiv: nynorsk

Forretningsidear for ein pensjonist

2 svar

No som eg ikkje har daglege, faste arbeidsoppgåver, men surrar rundt og gjer litt av det eine og mindre av det andre, er det godt å stendig oppdaga nye forretningsidear. Slike idear er gode for tanken, sjølv om dei ikkje skulle verta realiserte. Eg ser at som bloggar burde eg finna meg eit eller anna produkt som menn i min alder kan få bruk for, og so skriva om alle dei positive verknadene som slike produkt er meinte å ha. Eg har forstått at det ikkje nødvendigvis treng å vera heilt sant eller påliteleg, det eg skriv. Det må berre verka overtydande og vera med på å styrkja den individuelle sjølvrealiseringa som me alle fortener. Eg har forstått at det er umåteleg mykje me fortener. Og kritikk kan eg avvisa med at kritikarane er fanga av ein eller annan naivitet eller til og med kunnskapsløyse. Kritikarane har enno ikkje avslørt dei mange konspiratoriske kreftene som har hjernevaska dei til å hanga fast ved det som dei trur er fornuft og erfaring. Du og du kor mange samansverjingar det eksisterer der ute! Me er lette offer for slike samansverjingar; meir som nyfødde lam på våren.

Det skal visstnok vera nokon som er villige til å betala for slike bloggtekstar, spesielt dersom det er mange nok som let seg lura av det dei les. I det minste skal det vera mogeleg å å få bruka produkta gratis. Slik sett er det ei grei form for sjølvbergingshushald.

Kanskje skulle eg heller tilby taler til ordførarar eller andre prominente folk som skal meina mykje om det meste, og som støtt og stendig skal formidla meiningane sine i aust og vest, anten dei meiner noko eller ikkje. Gode pengar skal det visstnok liggja i slik taleskriving, i alle fall om ein kan få på kroken ordførarar som trur at kommunen har mykje pengar, eller som trur at som ordførar kan ein gjera omtrent som ein vil. Slike folk hyllar det private initiativet, set fart på forretningslivet og skaper arbeidsplassar. I desse digitale tidene kan eg sitja trygt og godt på Lillehammer og produsera taler i aust og vest. Eg treng berre eit tema, nokre stikkord om kva taletingaren meiner og trur, spesielt det siste. So kan eg forma ei tale slik tingaren vil ha det. Er det ein talar med normal snakkefart, klarer ho/han 100 ord i minuttet. Er det ein rappkjefta trønder, kan eg trygt rekna 130 ord i minuttet, medan ein treg innlending nok vil halda seg på 75 ord i minuttet. Om nødvendig kan eg skriva berre hovudsetningar og halda kvar setning på ca. 15 ord. Skulle det vera ynskjeleg, kan eg byta ut norske ord med engelske, men elles unngå vanlege framandord.

Slike ordførartaler varer normalt tre til fem minutt, eller for å vera meir presis: dei bør ikkje vara lenger enn det. Pris kan alltid forhandlast om, men bokmålstaler vil kosta 25 prosent meir enn nynorsktaler. Eg må alltid ha litt ekstra tid for å bruka skalpell på alle substantiva som snik seg inn i bokmålstekstar, og erstatta dei med verb. Slik språkkirurgi kostar naturleg nok litt ekstra.

Til meir eg tenkjer på det, til meir freistande er det å hiva seg på som taleskrivar. Eg kan knapt venta til fyrste taletingar høyrer av seg. Det er likevel eit stort men – om ikkje lenge vil intelligente robotar overta slik taleskriving, og då kan ikkje taleskriving vera forretningsidé lenger, heller ikkje for pensjonistar.

Språk er kjensler

2 svar

Nokre gonger får eg spørsmål om kvifor eg enno bryr meg med å skriva nynorsk. Det er eigenleg heilt unødvendig i eit lite land som Noreg å halda seg med to skriftspråk som er so like. Det skaper unødig skilje mellom folk og er dessutan dyrt og ineffektivt for samfunnet, vert det sagt. Nynorsk er vanskeleg å læra, vert det også hevda. Skal ein nå fram med det ein skriv, er nynorsk ei hindring, fordi det er so mange som ikkje orkar å gje seg i kast med nynorske tekstar, er ein annan påstand. Ein gong for mange år sidan i ein uformell samanheng diskuterte eg nynorsk med ein dåverande statsråd. Vedkomande vona at det om nokre tiår ville vera slutt med nynorsk som eiga målform fordi det var svært upraktisk og eigenleg heilt unødvendig.

Kvar gong eg har forsvart nynorskbruken min, har eg vist til den kultur- og språkhistoriske grunngjevinga som me nynorskingar alltid dreg fram. Nynorsk som uttrykk for folkeleg språk, arven frå Ivar Aasen, nynorsk som språkleg uttrykk for dialektbakgrunnenen min, den aktive språkføringa med vekt på å bruka verb i formuleringar osv. osv.

Alle desse argumenta er vel og bra, men fyrst og fremst handlar språkbruken min om kjensler. Nynorsk var det fyrste språket eg brukte då eg skulle uttrykkja meg skriftleg. Nynorsk skriftspråk gav meg dei fyrste gledeopplevingane av å læra eit språksystem, av å meistra, av å kunna formulera meg slik at andre forstod. På nynorsk fekk eg dei fyrste og viktigaste rettleiingane om korleis språk kan forståast som system og brukast som meiningsberande instrument. Alle desse fyrste språkopplevingane på nynorsk har nok hatt meir å seia for språkvalet mitt enn eg har vore klår over. I tillegg skal sjølvsagt nemnast lærarar, frå barneskule til universitet, som understreka ulike kvalitetsdimensjonar ved nynorsk som språk.

So har det sjølvsagt vore ei medverkande årsak at eg som nynorskbrukar har fått merka frå omverda at eg tilhøyrer eit mindretal. Dette å måtta forsvara og rettferdiggjera språket sitt fordi ein er i mindretal, har tirra meg, har fått meg til å tenkja: pokker og, mi oppleving av kva som er godt og føremålstenleg språk, er like verdfull og rett som det andre måtte meina, som ikkje har hatt den same språkbakgrunnen som eg har hatt. Eit språkleg fleirtal har ingen rett til å nedvurdera mindretalsspråk. Kjensla av språkleg konfrontasjon  og opposisjon har nok spelt ei større rolle enn eg har vilja vedgå.

No må ikkje dette tolkast som ei mobbehistorie der omverda heile tida har konfrontert meg med at eg er nynorskbrukar. Dei aller fleste eg har møtt, respekterer at nynorsk er  eit fullgodt og likeverdig skriftspråk med all mogeleg eksistensrett. Likevel, ender og då viftar ein og annan språkfanden med hestehoven og sender direkte og indirekte meldingar om at snart bør me i dette landet kunna kvitta oss med nynorsk som eige skriftspråk. Det tirrar, irriterer og får fram motstandskjensla. Språk er so absolutt eit spørsmål om kjensler.